حضرت صادق (ع)،رئیس مکتب جعفری که نام مبارکش«جعفر»وکنیه اش«ابوعبدالله»وپدربزرگوارش امم باقر(ع) ومادر مکرمه اش«ام فروه» میباشد،درهفدهم ربیع الاول سال 83هجری قمری درمدینه منوره چشم به جهان گشود.آن حضرت دربیست وپنجم شوال 148درسن 65سالگی توسط منصوردوانیقی مسموم ودرمدینه به شهادت رسید ودر قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.(ر.ک:مهدی پیشوایی،سیره پیشوایان،صص349-350)

اهمیت اخلاق درکلام امام صادق علیه السلام

1.زندگی با اخلاق گوارا می شود.آن حضرت فرمود:

«لا عََیشََ اََهنَأ مِن حُسنِ الخُلق؛(وسائل الشیعه،ج8،ص571) هیچ زندگی ای گواراترازنیک خوئی نیست»

این حدیث به خوبی می رساند که اگرزندگی اجتماعی،خانوادگی وحتی انفرادی توأم با اخلاق باشد،برخوردار از شادی ونشاط وشادابی خواهد بود.جامعه وخانواده ای که اخلاق را مراعات نکنند،نشاط وشادابی ازآن رخت خواهد بست.

2.عمر را صرف ادب واخلاق کن.

حضرت صادق علیه السلام فرمود:«اِن اٌجِّلتَ فی عُمِرکَ یَومَِینِ فَاجعَل اَحَدها لاَدَبِکَ تَستَعینَ بِه عَلی یَومِ مَوتِکَ؛(روضه کافی ج8،ص150)

اگراز عمرت تنها به میزان دو روزمهلت داده شدی،یک روزش را برای ادب خود اختصاص بده تا برای روزمرگ ازآن کمک بگیری»

3.اخلاق نیک نشانه بزرگواری است.

آن حضرت فرمود:«ثَلاثَةٌ عَلی کَرَمِ المَرءِِ:حُسن الخُلقِ وَکَظمُ الغَیظِ وَغَضُّ الطَّرَفِ؛(علی بن شعبه حرانی،تحف العقول،ص 572،ح34) سه چیز نشانه بزرگواری انسان است:خوش اخلاقی،فروبردن خشم وفرو پوشیدن چشم.

4.اخلاق نیک نشانه بزرگواری است.

حضرت صادق علیه السلام می فرماید:«ثَلاثَةٌ یُستَدلُّ بِها عَلی اِصابَةِ الرّأیِ:حُسن ُالِّلقاءِ وَحُسنُ الِاستِماع وَحُسنُ الجَوابِ (همان،ص582)سه چیزنشانه درست اندیشی است:خوش برخوردی،خوش گوش دادن ونیکوپاسخ دادن.»

این حدیث بیش از هرکس،واعظان وعالمان جامعه را هدف قرارداده است؛زیرا برای هدایت مردم هم خوش برخوردی لازم است وهم توجه به سخنان ودردل های مردم وهم نیکو جواب دادن به سؤال دیگران.»

5.دریک کلام حسن خلق آن قدر عظمت وارزش دارد که هرکس به عمق وژرفای آن نمی رسد،وبه هرکس عنایت نمی شود

چنان که امام صادق علیه السلام فرمود:«َولا یَکُون ُحُسنُ الخُلقِ اِلّا فی کُلِّ وَلیٍّ وَصَفیٍّ… وَلا یَعلَمُ ما فی حَقیقَةٍّ حُسنُ الخُلقُ الا الله تعالی؛(بحار،ج 68،ص393)وَ حُسنُ خلق یافت نمی شود مگردر وجود دوستان وبرگزیدگان [خداوند]… وآنچه در حقیقت خلق نیکو است جزخداوند متعالی کسی نمی داند.»

6.خوی نیک از اوصاف انبیا است.

حضرت صادق علیه السلام فرمود:«اِنَّ الصَّبرَ وَالبرِّ وَحُسنُ الخُلق ِمِن اَخلاقِ الاَنبیاء(المواعظ العددیه،ص227)به راستی صبرونیکوکاری،وخوش خوئی ازاخلاق انبیا است.»